ศัตรูธรรมชาติ

สิ่งมีชีวิตที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติเป็นตัวหรือปัจจัยที่ควบคุมศัตรูพืช เป็นตัวสาเหตุทำให้เกิดการตายของศัตรูพืชก่อนกำหนด
เราเรียกสิ่งนี้ว่า “ศัตรูธรรมชาติ” ซึ่งเป็นตัวที่มีประโยชน์ต่อระบบนิเวศเกษตรและการผลิตพืชที่ไม่ใช้สารเคมี
สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ร่วมกันกับพืชและสัตว์อื่นๆ เป็นตัวสาเหตุทำให้เกิดการตายของพืชหรือสัตว์นั้นๆ
ได้แก่ ตัวห้ำ ตัวเบียน และเชื้อจุลินทรีย์


ตัวห้ำ

สัตว์หรือแมลงชนิดใดชนิดหนึ่งที่กินสัตว์ชนิดอื่นหรือเหยื่อเป็นอาหาร
และทำให้เหยื่อตายในเวลาอันรวดเร็วโดยการกัดกินหรือเจาะดูด
ตัวห้ำจะกินเหยื่อได้หลายชนิดและสามารถกินทุกระยะ
การเจริญเติบโตของเหยื่อ คือ ทั้งไข่ ตัวอ่อน หรือตัวหนอน ดักแด้ และตัวเต็มวัย
แมลงตัวห้ำในธรรมชาติที่สามารถพบเห็นได้ง่าย เช่น ตั๊กแตนตำข้าว ตั๊กแตนหนวดยาว
แมลงวันหัวบุบ ด้วงเต่าตัวห้ำ มวนตาโต



ตัวเบียน

สัตว์หรือแมลงขนาดเล็กที่อาศัยอยู่กับสัตว์หรือแมลงชนิดอื่นที่มีขนาดใหญ่กว่าโดยการดูดกินของเหลวของสัตว์หรือแมลงอาศัย และทำให้สัตว์หรือแมลงเหล่านั้นอ่อนแอและตายในที่สุด
ตัวเบียนสามารถเข้าทำลายและเจริญเติบโตได้ในทุกระยะของแมลงอาศัย
ทั้งไข่ ตัวอ่อน หรือตัวหนอน ดักแด้ และตัวเต็มวัย
ตัวเบียน 1 ตัว ต้องการแมลงอาศัยเพียงตัวเดียวในการเจริญเติบโตจนครบวงจรชีวิตของมัน และเฉพาะตัวเบียนเพศเมียเท่านั้นที่จะทำลายแมลงอาศัยโดยการใช้อวัยวะวางไข่ (Ovipositor) วางไข่ลงในหรือบนตัวแมลงอาศัย แมลงตัวห้ำในธรรมชาติที่สามารถพบเห็นได้ง่าย เช่น
แตนเบียนหนอนXanthopimpla แตนเบียนหนอนแมลงวันผลไม้ ตัวต่อหมาร่า


เชื้อจุลินทรีย์

สิ่งมีชีวิตขนาดเล็กหรือเชื้อโรคที่มีชีวิตและเจริญเติบโตบนสัตว์หรือแมลงอาศัย
และเชื้อโรคสาเหตุโรคพืช ทำให้สัตว์ แมลงอาศัยและเชื้อโรคสาเหตุโรคพืชตาย เช่น เชื้อไวรัส NPV เชื้อแบคทีเรียบาซิลลัส เชื้อราไตรโคเดอร์มา เชื้อราบิวเวอเรีย เชื้อราเมตตาไรเซียม